Khi nói đến một đối tượng nào đó, thông thường, người giải hình dung nó có kích thước xác định, thời gian hoạt động xác định và giá thành xác định. Ví dụ, khi nói về cái Ti Vi, muốn hay không muốn, người giải có trong đầu hình ảnh sau đây: kích thước khoảng vài chục centimét, thời gian hoạt động chừng vài tiếng đồng hồ và có giá thành khoảng trên, dưới một cây vàng.
Kích thước, thời gian và giá thành của đối tượng cụ thể, tạo nên hình ảnh quen thuộc, là một trong những nguyên nhân gây tính tâm lý nói riêng và tính ì hệ thống nói chung. Để khắc phục, trong TRIZ có toán tử KTG - bước 1.9 trong ARIZ-85: sử đụng toán tử kích thước-thời gian-giá thành (KTG).

Hãy tưởng tượng:
a) Cho kích thước của đối tượng tăng đến vô cực. BT giải như thế nào?
b) Cho kích thước của đối tượng giảm đến zêrô . BT giải như thế nào?
c) Cho thời gian của quá trình hay vận tốc của đối tượng tăng đến vô cực. BT giải như thế nào?

d) Cho thời gian của quá trình hay vận tốc của đối tượng giảm đến zêrô. BT giải như thế nào?
e) Cho giá thành (những chi phí cho phép để giải bài toán) dối tượng tăng đến vô cực. BT giải như thế nào?
g) Cho giá thành đối tượng giảm đến zêrô . BT giải như thế nào?

Toán tử KTG là một loạt thí nghiệm tưởng tượng, giúp người giải vượt qua các quan niệm quen thuộc về đối tượng cho trước.

Mục đích của toán tử KTG là nhằm đa dạng hóa cách nhìn đối tượng dựa trên quy luật chuyển những thay đổi về lượng thành những thay đổi về chất và ngược lại. Do đó, cách tiếp cận của người giải và ý tướng phát ra cũng phải thay đổi theo. Nhờ vậy, khi người giải chính thức tiến hành giải bài toán, sẽ dễ dàng vượt ra khỏi các giới hạn mang tính chủ quan để đưa ra các ý tưởng mới, có giá trị.

Sử dụng toán tử KTG, các câu trả lời có thể khác nhau, phụ thuộc vào kiến thức, linh nghiệm và trí tưởng tượng, tóm lại, vào các phẩm chất riêng của từng người giải. Các phẩm chất này có thể có được nhờ học tập và rèn luyện.

Ngoài ra, cần lưu ý rằng, việc chọn yếu tố để sử dụng toán tử KTG có thể linh động. Do vậy, người giải không nên quá cứng nhắc về cách hiểu các khái niệm kích thước, thời gian, giá thành. Hãy nhớ rằng, mục đích của toán tử KTC là nhằm giúp khắc phục tính ì và kích thích trí tưởng tượng của người giải làm việc chữ không phải đi tìm ý tưởng giải bài toán ngay ở giai đoạn này.

Trích : Phương pháp luận sáng tạo - Chương 3